Shqiptarët dhe krijimi i shtetit grec
Elena KOCAQI
Les orthodoxes grecs sont un projet russe dans Katerinës se II, qui est synonyme d'ortodokse bizantin et d'ortodokse perandorie, monarque russe, pour l'intérêt et l'ortodokse russe de l'injoronte totalisht etninë e këtyre popujve. Rusia nuk krijoi dot Bizantin, por ja doli te krijoi shtete te pastra fetare ortodokse ne Ballkan, për interesat e saja. Ne rastin e Greqisë asaj i intéressant feja dhe dhe dalja ne ujrat e ngrohta, ndërsa Perendimit i interesonte ringjallja e Greqisë antike. Kryengritja et Orlovit e 1770, ne Man dhe More ishte nje kryengritje totalisht shqiptaro ortodokse. Filiki Eteria me gradën me përfshirjen më të gjerë Vllamis, ishte themeluar kryesisht nga shqiptarët ortodoks. Les révolutions du fonds de remplissage, c'est la révolution et l'arbëreshëve, apo et shqiptarëve orthodoks.
Rebellez-vous et organisez-vous un divertissement pour la population et la vie en hébreu, en particulier les orthodoxes d'Azia et de la Russie . Il s'agit d'un homme musulman qui s'est rendu à l'orthodoxe, et qui est le pays du Bénin pour les fêtes. Ne masakrën e Tripolicës te paprekur me armë dhe pasuri dolën vetëm shqiptarët. Ishte Kolokotroni qe beri besë me ta dhe dha urdhër most të preken shqiptarët mysliman, madje ai u dha djalin e vet garanci. Shpalli se kush qëllon shqiptarët, duhet të qellonte atë të parin, sepse ndryshe ai do ti vriste me dorën e vet.
Fitorja e revolucionit i dedikohet marreveshjeve te Kolokotronit me shqiptarët mysliman te ushtrisë osmane që dorëzuan vet keshtjellat si Kalavrita (Komandant Arnautoglu), Kallamata (Sulo Korca), Tripolica (Elmas Mece), Corinthe, Naupaktos, Akropol etj. Jane documente ushtarake osmane qe tregojnë qartë edhe dorëzimin e tire nga shqiptarët mysliman të ushtrisë. Fitorja i dedikohet kryesisht marreveshjeve midis shqiptarëve ortodoks dhe atyre mysliman. Nese shqiptarët mysliman të ushtrisë osmane, nuk do t'iu kishin dorëzuar vellezërve të tire ortodoks keshtjellat osmane, ainsi que të ishte e veshtirë të parashikohej nëse do të ishte krijuar ndonjëherë Greqia.
Në të gjitha betejat, shqiptarët ishin përballë, por palët në shumicën e rastve bënë marrëveshje me njeri tjetrin. Në rastin e betejës se Karpenisit, ku Marko Boçari me suliotët që paguheshin si mercenar de Bajroni de Mavrokordati, me ose pa dashje, natën u futën tek bataljonin shqiptar and ushtrisë Osmane, ku ai mbeti i vrarë nga Leshi i Zi, and cili ne fakt e vrau atë për vetmbrojtje. Nese ai e ka ditur se kishte hyre tek shqiptarët, ishte gabimi i tij dhe nga rastet e vetme, ku kemi nje përplasje te tillë, nëse nuk e ka ditur, u vra pa dashje.