Identité européenne et Shqiptarëve

Ismail KADARE

Populli shqiptar nuk ka identitet gjysmak, të shtirë apo të fshehur pas lajlelulesh mashtruese. L'identité du sujet est gjithashtu et qartë, mais elle est dikush nuk dëshiron ta shohë, et dikujt nuk l'intereson ta shohë. Shqiptarët janë ndër popujt më të të vjetërë kontinentit europian, popull themeltar në rrafshin e tij, ashtu siç është pranuar gjuha shqipe nga gjithë gjuhëtarët e mëdhenj, si një ndër dhjetë a dymbëdhjetë gjuhët bazë të continentale.

Gjeografia, gjëja më kokëfortë në botë, dëshmon e para europianitetin shqiptar. Zelli et ce qui me fait plaisir duan ta zbehin disi edhe këtë fakt kokëfortë, arrrin da here të krijojë përshtypjen se Shqipëria është në skaj të Europës dhe fill pas saj nis Turqia, ose Azia. Ndërkaq, kur hedh sytë në hartë vëren se gjer në atë kufi shtrihen së paku tri shtete të tjera: Maqedonia, Greqia dhe Bullgaria. Për të mos përmendur atë që quhet “Turquie européenne”.

Popullsia shqiptare, ashtu si e gjithë kontinentit europian, është e bardhë. Ashtu si gjuha, ajo quhet, në rastin më të favorshëm, pasardhëse e ilirëve, në më të pafavorshmet, e trakoilirëve. Historia e Shqipërisë, ashtu si e gjithë gadishullit, gjer në pushtimin otoman, është pjesë e kronikës mesdhetare europiane. Së paku tri qytete kryesore të saj, me jetë të pandërprerë, Durrësi, Shkodra dhe Berati, kanë afërsisht një moshë me Romën.