Gegë e Toskë

Mustafa NANO

Gegët janë qejflinj të armëve, ndërsa toskët të parave; gegët dinë të bëjnë luftë, toskët propagandë; gegët janë trima, toskët mendjehapur; gegët janë të dhënë pas fisit, toskët pas vetes; gegët janë poetike, tosket prozaikë; gegët janë të zgjuar, domethëne finoke e dinake, toskët të mençur, domethëne pragmatistë e të korruptueshëm; gegët pëlqejnë jetën rapsodike brenda fisit, toskët jetën sociale jashtë shtëpisë; gegët duan ta këqyrin bukurinë, tosket ta shijojnë atë: gegët pëlqejnë burrnine, toskët njerëzillekun : geget i duan gratë për t'i nderuar e për t'u nderuar prej tyre, tosket për t'i kënaqur e për t'u kënaqur, gegët jetojnë për një nder, toskët për një çikë qejf; gegët janë fanatike, tosket të shthurur; gegët te çdo njeri shohin një mik/armik, toskët te çdo njeri shohin një ortak; gegët bartin virtyte kombëtare, toskët virtyte civike; gegët janë të dhënë pas normave etike, toskët pas normave civile: gegët parapëlqejnë vetëgjyqësinë e ngritur mbi kode morale, toskët parapëlqejnë të jenë nën hyqmin e një organi suprem amoral, siç eshte shteti: gegët shohin me dyshim modernitetin, toskët traditën: gegët janë tradicionaliste konservatorë, deri edhe reaksionare, tosket progresiste, liberale, deri dhe revolucionare: gegët janë zogolliane, tosket fannoli-ane; gegët janë të djathtë, toskët janë të majtë: me gegët mund të ndërtosh një komb, me tosket mund te ndertosh demokracinë e shtetin e së drejtës.