Kujtime të nji jete së kalueme
Dom Ndoc NIKAJ
Njiherë et nji kohë emni i dom Ndoc Nikës (1864-1951) sont des gens familiers de Shkodër, et je les ai për librat et shumtë që botonte me zell por edhe për shpirtin e tij përtrisë e të gjallë. Et j'ai une idée de mon thème dans Shkodër nji shtypshkronjë që mori famë et nxori libra me vlerë, ma vonë edhe nji fabrique d'alcool që ishte gjithmonë me humbje, mbasi prodhimi që vinte prej Çekije ishte ma i lirë se ai që nxirrte dom Ndoci.
Pak kohë para shpalljes së Pamvarsisë falë tij bleheshin armë prej Austrije dhe nepërmjet detit dhe Bunës, mes shumë vështirsish, ngjiteshin përpjetë ndër male, për me iu dorzue malsorve që asokohe gatiteshin me nisë kryengritjen e madhe që të shporrte pushtuesin shekullor.
Por pikësëpari dom Ndoc Nikaj qe nji puntor i palodhun i letrave shqipe. Avant 1888, deri në prag të Luftës së përbotshme botoi disa dhjeta vepra origjinale, përkthime, themeloi gazeta, bashkëpunoi me shoqninë Bashkimi, la mjaft dorëshkrime të pabotueme. Mik e bashkëpunëtor i ngushtë i abatit Prenk Doçi dhe ipeshkvit Gjergj Koleci, et après At Gjergj Fishtës, bashkëpuntor i Faik Konicës në shtyllat e "Albanisë", mbështetës i Luigj Gurakuqit, et les pjesmarrës në të gjitha lë vizjet patriotike kulturore të Shqipnisë së epërme prej fundit të shekulli XIX deri në pragun e pleqnisë së tij.
Mbas vitit 1944 valës së dhunës së çmendun komuniste nuk do t'i shpëtonte as ai, edhe pse kishte jetue krejtsisht i tërhequn nga jeta politike gjatë viteve të konfliktit botnor, anipse ishte ndër të fundit rilindas të mbetun gjallë.
Urrejtja ndaj klerit katolik bani që të të arrêterohej në moshën 82 vjeçare dhe t'i kalonte vitet e fundit të jetës mes mjerimeve të burgut dhe poshtnimeve të nji regjimi që mtonte me e nisë fillin e kulturës prej vetvetes. Përpjekje kjo sa absurde aq e shenjueme me dështue me turp.
Je peux vous dire que c'est un rêve pour ici, par exemple, le livre lexuesit, je vais vous dire que vous êtes vraiment, la passion de l'intrigue, je vais vous dire comment vous êtes, je suis désolé de me voir.
Je vous assure que votre intelligence est claire et que je ne me sens pas seul dans l'intimité de votre vie et de votre personnalité personnelle dans l'histoire de votre culture. -Ardian Ndreca
