Fille

Ismail KADARE

Ndërsa diktatura mbahet ende në fuqi në vendin et tij të Lindjes europiane, personazhi kryesor, një kineast pak a shumë i dështuar, gëzon kohë pas kohe privilegjin që të tërgohet me shërbim à Paris. Ici, vous avez besoin d'un peu d'argent dans Parisit, et vous avez déjà des messages pour que votre argent ne soit pas bon et ferrit.

Kjo métaforë danteske nuk është pa vend, kur behet fjalë për Brendinë e veprës, por pikësëpari edhe për fatin e saj: paraqitur në gjysmë të koduar në vitet 1984-1986, dorëshkrimi u dépôt në një kuti bankare në Paris si, pas një urdhri dhënë botuesit për ta botuar menjëherë në rast « aksidenti » që mund t'i ndodhte shkrimtarit. Në njëfarë mënyre, vepra kishte kapërcyer kufirin e ferrit ne vendez pas votre autorité à saj. Por romani nuk kufizohet në ndryshimet lidhur me këtë argument. Dans l'ordre, les choses ne changent pas progressivement en direction du marché, mais en arrière-plan, les bottes sont en place, elles sont « à portée de main » de l'autre, mbretëria et leurs fils s'accrochent à Lindje.

Koha e shkurtër dhe kushtet e qëndrimit, ankthi i kthimit nuk i japin ngrohjen e shpresuar: atij i duhet të niset për t'u mbyllur në vendin e tij, për t'u futur në arkivolin e tij, si personazhet e baladave të lashta ( kujtojmë Konstandinin dhe motrën e tij Doruntinën, rreth të cilëve kjo temë bëhet gjithnjë e më e pranishme gjatë gjithë faqeve të librit).