Mbi të Bukurën dhe të Madhërishmen

Emmanuel KANT

Ndonëse me një karakter dhe stil fare ndryshe nga veprat e tij të mëvonshme (edhe vetë Kanti, në Seksionin e parë të librit thotë se, në këtë dorëshkrim, ai paraqet shqyrtimet e tij më tepër si vëzhgues sesa si filozof ), Vëzhgime për nd Jenjën et së bukurës dhe së madhërishmes bartin brenda vetes vulën e carakterin dhe mendimit ende the paartikuluar kritik të Kantit, andrsa reflektojnë qartë orientimin etik dhe antropologjik të asaj që Kanti ende e quante kategori estetike.

Cependant Kant est rigoureux, et paragjykuar në ftohtësinë e zhvillimit të subjektit të tij transcendantal dhe rigorozitetin e imperativit categorik, njerëzoren do ta shohë dhe do ta shprehë më vonë fuqihën në Kritiken e mendjes praktike (1788) duc thënë "dy më mbushin vazhdimisht m'admirim : qieli me yje mbi mua dhe ligji moral brenda meje". Dhe këto të dyjat, edhe pse ende të paartikuluara qartë në këtë vepër ishin themel i palëkundur edhe i estetikës së ti të hershme, ku e bukura dhe e madhërishmja fundamentohen në përputhshmërinë e natyrës njerëzore me veten, Veprimeve të duhura moral, si shfaqje të harmonisë së brendshme në rapporte të jashtme ndërnjerëzore. - Hasnije Ilazi.