Spiritus

Ismail KADARE

Si në një vepër të Shekspirit, anketuesit luajnë rolin e klounëve që bëjnë pyetje thelbësore. Pyetje të cilat kanë lidhje me një referencë tjetër të Kadaresë: traditën homerike. Në këtë rast stafeta vjen nga “Dosja H.”, ku gjenden dy amerikanë në kërkim të mbijetesës së mitit: ata e zbulonin atë të gjallë, të rikrijuar përditë, përmes fjalës së bardëve shqiptarë, dhe, në fund, ata vetë shndërroheshin në një përbërës tjetër, njëherazi lëndë dhe përcjellës i kësaj ngjizjeje. “Spiritus” është zbulimi se, edhe në fazën e ngrirjes më të madhe të tij, miti nuk ka reshtur së rrjedhuri, nëntokësor dhe i fshehtë, por i paasgjësueshëm, madje as me teknikën policeske moderne.